มูลค่าตลาดหุ่นยนต์อุตสาหกรรมทั่วโลกพุ่งสูงสุดเป็นประวัติการณ์ที่ 16.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ความต้องการในอนาคตจะถูกขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรมทางเทคโนโลยี แรงผลักดันของตลาด และธุรกิจใหม่ๆ สหพันธ์หุ่นยนต์นานาชาติ (International Federation of Robotics) รายงาน 5 แนวโน้มสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมหุ่นยนต์ในปี 2025
รู้จัก 5 เทรนด์หุ่นยนต์ (Robotics) ที่จะมาช่วยเปลี่ยนโลกปี 2025
1. ปัญญาประดิษฐ์ เชิงกายภาพ เชิงวิเคราะห์ เชิงกำเนิด
แนวโน้มด้านปัญญาประดิษฐ์ในหุ่นยนต์กำลังเติบโตอย่างต่อเนื่อง ด้วยการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี AI ที่หลากหลาย หุ่นยนต์จึงสามารถทำงานที่หลากหลายได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ปัญญาประดิษฐ์เชิงวิเคราะห์ (Analytical AI) ช่วยให้หุ่นยนต์สามารถประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลจำนวนมากที่รวบรวมโดยเซ็นเซอร์ ซึ่งช่วยจัดการความแปรปรวนและความไม่แน่นอนในสภาพแวดล้อมภายนอก ในการผลิตที่มีการผสมผสานสูง/ปริมาณน้อย รวมถึงในสภาพแวดล้อมสาธารณะ ยกตัวอย่างเช่น หุ่นยนต์ที่ติดตั้งระบบการมองเห็น (Vision System) จะวิเคราะห์งานที่ผ่านมาเพื่อระบุรูปแบบและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานให้มีความแม่นยำและรวดเร็วยิ่งขึ้น
เมื่อเร็วๆ นี้ ผู้ผลิตหุ่นยนต์และชิปกำลังลงทุนในการพัฒนาฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์เฉพาะทางที่จำลองสภาพแวดล้อมจริง ปัญญาประดิษฐ์เชิงกายภาพ (Physical AI) นี้ช่วยให้หุ่นยนต์สามารถฝึกฝนตัวเองในสภาพแวดล้อมเสมือนจริงและทำงานด้วยประสบการณ์จริง แทนที่จะเขียนโปรแกรม
โครงการ AI เชิงกำเนิด (Generative AI) เหล่านี้มีเป้าหมายเพื่อสร้าง “ช่วงเวลา ChatGPT” สำหรับปัญญาประดิษฐ์เชิงกายภาพ เทคโนโลยีการจำลองหุ่นยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วย AI นี้จะก้าวหน้าไปในสภาพแวดล้อมอุตสาหกรรมแบบดั้งเดิม รวมถึงในแอปพลิเคชันหุ่นยนต์บริการ
2. ฮิวแมนนอยด์
หุ่นยนต์ที่มีรูปร่างเหมือนมนุษย์ได้รับความสนใจจากสื่อเป็นอย่างมาก โดยมีวิสัยทัศน์ว่าหุ่นยนต์จะกลายเป็นเครื่องมืออเนกประสงค์ที่สามารถบรรจุอาหารลงในเครื่องล้างจานได้เอง และทำงานบนสายการประกอบอื่นๆ ได้ สตาร์ทอัพกำลังพัฒนาหุ่นยนต์อเนกประสงค์ที่มีรูปร่างคล้ายมนุษย์เหล่านี้อยู่
อย่างไรก็ตาม ผู้ผลิตในภาคอุตสาหกรรมกำลังมุ่งเน้นไปที่หุ่นยนต์ที่มีรูปร่างคล้ายมนุษย์ที่ทำหน้าที่เฉพาะด้านเท่านั้น โครงการเหล่านี้ส่วนใหญ่ดำเนินการในอุตสาหกรรมยานยนต์ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการบุกเบิกการประยุกต์ใช้หุ่นยนต์ตลอดประวัติศาสตร์ของหุ่นยนต์อุตสาหกรรม รวมถึงในภาคคลังสินค้า อย่างไรก็ตาม จากมุมมองในปัจจุบัน ยังคงต้องติดตามดูว่าหุ่นยนต์ที่มีรูปร่างคล้ายมนุษย์จะสามารถเป็นกรณีศึกษาทางธุรกิจที่คุ้มค่าทางเศรษฐกิจและปรับขนาดได้สำหรับการใช้งานในภาคอุตสาหกรรมหรือไม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเปรียบเทียบกับโซลูชันที่มีอยู่ในปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม ยังมีแอปพลิเคชันมากมายที่สามารถได้รับประโยชน์จากรูปร่างคล้ายมนุษย์ และด้วยเหตุนี้จึงเปิดโอกาสทางการตลาดสำหรับหุ่นยนต์ เช่น ในภาคโลจิสติกส์และคลังสินค้า
3. ความยั่งยืน ประสิทธิภาพการใช้พลังงาน
การปฏิบัติตามเป้าหมายความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อมของสหประชาชาติและกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องทั่วโลกกำลังกลายเป็นข้อกำหนดสำคัญสำหรับการรวมอยู่ในรายชื่อซัพพลายเออร์ที่อนุญาต หุ่นยนต์มีบทบาทสำคัญในการช่วยให้ผู้ผลิตบรรลุเป้าหมายเหล่านี้
โดยทั่วไปแล้ว ความสามารถในการทำงานด้วยความแม่นยำสูงช่วยลดการสูญเสียวัสดุและปรับปรุงอัตราส่วนผลผลิตต่อปัจจัยนำเข้าของกระบวนการผลิต ระบบอัตโนมัติเหล่านี้รับประกันคุณภาพที่สม่ำเสมอ ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผลิตภัณฑ์ที่ออกแบบมาให้มีอายุการใช้งานยาวนานและการบำรุงรักษาน้อยที่สุด ในการผลิตเทคโนโลยีพลังงานสีเขียว เช่น แผงโซลาร์เซลล์ แบตเตอรี่สำหรับรถยนต์ไฟฟ้า หรืออุปกรณ์รีไซเคิล หุ่นยนต์มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการผลิตที่คุ้มค่า ช่วยให้ผู้ผลิตสามารถขยายการผลิตได้อย่างรวดเร็วเพื่อตอบสนองความต้องการที่เพิ่มขึ้นโดยไม่กระทบต่อคุณภาพหรือความยั่งยืน
ในขณะเดียวกัน เทคโนโลยีหุ่นยนต์ก็กำลังได้รับการปรับปรุงเพื่อให้หุ่นยนต์ประหยัดพลังงานมากขึ้น ตัวอย่างเช่น โครงสร้างน้ำหนักเบาของชิ้นส่วนหุ่นยนต์ที่เคลื่อนไหวได้ช่วยลดการใช้พลังงาน โหมดพักเครื่องที่แตกต่างกันทำให้ฮาร์ดแวร์อยู่ในตำแหน่งที่ประหยัดพลังงาน ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีกริปเปอร์ใช้ไบโอนิกส์เพื่อให้ได้ความแข็งแรงในการจับสูงโดยแทบไม่สิ้นเปลืองพลังงานเลย
4. หุ่นยนต์ สาขาใหม่ของธุรกิจ
อุตสาหกรรมการผลิตทั่วไปยังคงมีศักยภาพสูงสำหรับระบบอัตโนมัติด้วยหุ่นยนต์ บริษัทผู้ผลิตส่วนใหญ่เป็นวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) การนำหุ่นยนต์อุตสาหกรรมมาใช้โดย SMEs ยังคงถูกจำกัดด้วยเงินลงทุนเริ่มต้นที่สูงและต้นทุนการเป็นเจ้าของโดยรวม โมเดลธุรกิจ Robot-as-a-Service (RaaS) ช่วยให้องค์กรต่างๆ ได้รับประโยชน์จากระบบอัตโนมัติด้วยหุ่นยนต์โดยไม่ต้องลงทุนคงที่ ผู้ให้บริการ RaaS ที่เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมหรือแอปพลิเคชันเฉพาะด้านสามารถนำเสนอโซลูชันที่ซับซ้อนได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ หุ่นยนต์ราคาประหยัดยังนำเสนอโซลูชันสำหรับลูกค้าเป้าหมายที่ต้องการหุ่นยนต์ประสิทธิภาพสูงที่มีขนาดใหญ่เกินความต้องการ แอปพลิเคชันจำนวนมากมีข้อกำหนดด้านความแม่นยำ น้ำหนักบรรทุก และอายุการใช้งานที่ต่ำ หุ่นยนต์ราคาประหยัดจึงตอบโจทย์กลุ่มผลิตภัณฑ์ใหม่ที่ “ดีพอ” นี้
กลุ่มลูกค้าใหม่ที่น่าสนใจนอกเหนือจากภาคการผลิต ได้แก่ การก่อสร้าง ระบบอัตโนมัติในห้องปฏิบัติการ และคลังสินค้า ความต้องการในทุกอุตสาหกรรมได้รับแรงผลักดันจากข้อเท็จจริงที่ว่าวิกฤตการณ์ล่าสุดได้นำไปสู่ความตระหนักทางการเมืองเกี่ยวกับกำลังการผลิตภายในประเทศในสาขาที่มีความสำคัญเชิงกลยุทธ์ ระบบอัตโนมัติช่วยให้ผู้ผลิตสามารถผลิตสินค้าใกล้ประเทศได้โดยไม่ต้องสูญเสียประสิทธิภาพด้านต้นทุน
5. หุ่นยนต์แก้ปัญหาการขาดแคลนแรงงาน
ภาคการผลิตทั่วโลกยังคงประสบปัญหาการขาดแคลนแรงงานตามข้อมูลขององค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) หนึ่งในปัจจัยขับเคลื่อนหลักคือการเปลี่ยนแปลงทางประชากรศาสตร์ ซึ่งกำลังสร้างภาระให้กับตลาดแรงงานในประเทศเศรษฐกิจชั้นนำ เช่น สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น จีน สาธารณรัฐเกาหลี หรือเยอรมนี แม้ว่าผลกระทบจะแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ แต่ผลกระทบสะสมต่อห่วงโซ่อุปทานยังคงเป็นปัญหาที่น่ากังวลในเกือบทุกที่
การใช้หุ่นยนต์ช่วยลดผลกระทบจากการขาดแคลนแรงงานในภาคการผลิตได้อย่างมาก การนำงานที่สกปรก น่าเบื่อ อันตราย หรือละเอียดอ่อนมาใช้เป็นระบบอัตโนมัติ ช่วยให้คนงานสามารถมุ่งเน้นไปที่งานที่น่าสนใจและมีมูลค่าสูงกว่าได้ หุ่นยนต์ทำงานที่น่าเบื่อ เช่น การตรวจสอบคุณภาพด้วยสายตา การทาสีที่เป็นอันตราย หรือการยกของหนัก นวัตกรรมทางเทคโนโลยีด้านหุ่นยนต์ เช่น ความสะดวกในการใช้งาน หุ่นยนต์ร่วมปฏิบัติงาน หรือหุ่นยนต์เคลื่อนที่ ช่วยเติมเต็มช่องว่างในเวลาและสถานที่ที่จำเป็นต้องใช้งาน
ขอบคุณข้อมูล : IFR (International Federation of Robotics)
อ่านบทความและข้อมูลข่าวสารเพิ่มเติมจากเรา : RANKING5
About the Author
